18 Μαρ 2006

Rocinha –Ρίο ντε Τζανέιρο. Είμαι η Φαβέλα! *


Η Rocinha δεν είναι άδικα η πιο φημισμένη φαβέλα στην Βραζιλία. Αποτελεί την μεγαλύτερη σε πληθυσμό παραγκούπολη της Λατινικής Αμερικής, με πληθυσμό που ανεπίσημα πλησιάζει τις διακόσιες χιλιάδες ψυχές. Ανάμεσα στο Sao Conrado και την Gavea, στις πλαγιές του Dois Irmaos η φαβέλα άρχισε να στήνεται από την δεκαετία του 1930, συγκεντρώνοντας μαύρους Βραζιλιάνους, κυρίως από την περιφέρεια του Ρίο και την Μπαχία. Στην έκταση μιας παλιάς φαζέντα με το χαϊδευτικό όνομα «μικρό χωράφι» η Rocinha, όπως και οι υπόλοιπες φαβέλες της πόλης γνώρισαν την πληθυσμιακή έκρηξη στις δεκαετίες του ’60 και ’70, ύστερα από την μεγάλη αγροτική έξοδο. Το Ρίο, που το 30% του πληθυσμού του ζει στις 752, πρόσφατα καταμετρημένες, φαβέλες, είναι η πατρίδα της ονομασίας. Από μια κοινότητα στις πλαγιές ενός λόφου με το όνομα Μόρος ντε Φαβέλα, που δημιούργησαν το 1890 ελευθερωμένοι σκλάβοι, οι βραζιλιάνικες παραγκουπόλεις πήραν το όνομα τους.

Οι φαβέλες στο Ρίο επεκτείνονται συνεχώς σαν αποτέλεσμα της φτώχειας και των κοινωνικών ανισοτήτων. Ο πληθυσμός τους έχει ρυθμούς αύξησης γύρω στο 7,5% ετησίως σε αντίθεση με τον συνολικό πληθυσμό της πόλης που αυξάνει με μέσο ετήσιο ρυθμό 2,7%. Το 2000 αυτή η σχέση ήταν τετραπλάσια. Δηλαδή στον ένα καινούργιο κάτοικο του Ρίο, τέσσερις Καριόκας έβρισκαν στέγη στις φαβέλες. Αυτό δείχνει πως συμβαίνει μια εσωτερική μετακίνηση του πληθυσμού προς πιο φτωχές περιοχές και συνθήκες. Γεγονός καθόλου παράξενο. Η Βραζιλία κατέχει μια από τις πρώτες θέσεις διεθνώς στην κλίμακα των κοινωνικών ανισοτήτων. Το πλουσιότερο 10% των Βραζιλιάνων συγκεντρώνει το μισό και παραπάνω του εθνικού εισοδήματος, ενώ το φτωχότερο 20% του πληθυσμού επιβιώνει με το 2,5% του εισοδήματος που παράγει η χώρα.

Η Rocinha, όπως και οι άλλες φαβέλες έχουν υψηλά ποσοστά εγκληματικότητας. Ληστείες, δολοφονίες, απαγωγές και εμπόριο ναρκωτικών είναι οι κύριες προσοδοφόρες δραστηριότητες των συμμοριών, που αποτελούν καταφύγιο και μοναδική λύση για την απόκληρη νεολαία. Οι Amigos dos Amigos, η Red Command και η Third Command είναι από τις πιο φημισμένες και ιστορικές συμμορίες. Οι συγκρούσεις με την αστυνομία και τον στρατό είναι συχνό φαινόμενο, όταν οι τελευταίοι επιχειρούν να μπούνε στα στενά δρομάκια. Τις πιο πολλές φορές οι εισβολές καταλήγουν σε τυφλές σφαγές νεαρών φαβελάντος, μιας και η αστυνομία στην Βραζιλία φημίζεται για τη σκληρότητά της. Στις αρχές του μήνα η κυβέρνηση Λούλα έστειλε 1500 στρατιώτες σε φαβέλες του Ρίο, με τανκς και ελικόπτερα, επιβάλλοντας στην ουσία στρατιωτικό νόμο για εννέα ημέρες, ξεσηκώνοντας τις διαμαρτυρίες δημοκρατικών οργανώσεων και της Διεθνούς Αμνηστίας για την άγρια καταστολή που συνόδευσε την εισβολή.

* Ο τίτλος του Αθέατου Κόσμου, είναι δανεισμένος από το δημοφιλές τραγούδι –σάμπα “Eu Sou Favela”, των Νoca da Portela και Sergio Mosca, που γράφτηκε το 1994 και υπερασπίζεται ορθά κοφτά πως οι φαβέλες δεν είναι αποτέλεσμα αυτό-περιθωριοποίησης αλλά κεντρικό κοινωνικό και ταξικό πρόβλημα.

11 Μαρ 2006

Aurora- Koλοράντο. Ο ήρωας που ήρθε από το κρύο!


Από ένα μικρό χωριό με το όνομα Φλέτσερ, στα 1870, η σημερινή Αurora, είναι μια μεγάλη πόλη με 290 χιλιάδες κατοίκους, δίπλα και ανατολικά του Ντένβερ. Το δεύτερο όνομά της το πήρε στις αρχές της δεκαετίας του 1890, στα χρόνια του ασημένιου πανικού και το 1907 το δημοτικό συμβούλιο το υιοθέτησε επίσημα. Η τρίτη μεγαλύτερη πόλη του Κολοράντο, σήμερα, γνωστή και σαν η Πύλη των Βράχων, στα όρια της κομητειών Ανταμς και Αραπάχο, οφείλει την ραγδαία ανάπτυξή της στην πολεμική βιομηχανία και στις αεροπορικές εγκατάστασεις του στρατού, παρουσία που χρονολογείται από την περίοδο του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Παρά την ανάπτυξη όμως και τις δουλειές στα εργοστάσια, το 7% των οικογενειών και το 9% του πληθυσμού ζει κάτω από το επίσημο αμερικάνικο όριο της φτώχειας, που εντοπίζεται ιδιαίτερα στην κοινότητα των Λατίνος και των Αφροαμερικάνων (20% και 13,5% των κατοίκων της πόλης).

Ο Ντιμίτρι Μουσκάτ ήταν δώδεκα χρόνων, όταν η οικογένειά του μετανάστευσε στις ΗΠΑ από την Ρωσία το 1997 και εγκαταστάθηκε στην πόλη. Στα δεκαεπτά του ο Ντιμίτρι κατατάχθηκε στον αμερικάνικο στρατό και ανήκε στην δύναμη της τρίτης μηχανοκίνητης ταξιαρχίας από το Φορτ Κάρσον. Την δεύτερη φορά που στάλθηκε στο Ιράκ, σκοτώθηκε κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες στις 24 του περασμένου Φλεβάρη. Ηταν μόλις εικοσιένα χρονών και ο τρίτος στρατιώτης από την Aurora, που έχανε την ζωή του στην μακρινή χώρα. Πάνω από τριάντα απώλειες μετράει μέχρι τώρα το Κολοράντο, περιοχή που δεν έχει πληρώσει μέχρι τώρα βαρύ φόρο αίματος συγκριτικά με άλλες περιοχές των ΗΠΑ. Ο Ντιμίτρι ήταν πυροβολητής σε τανκ, τραυματίστηκε στη Σαμάρα και εξέπνευσε λίγο αργότερα σε νοσοκομείο στο Μπαλάντ. Η οικογένεια του, ακόμη περιμένει αναλυτικότερες πληροφορίες για τις συνθήκες του θανάτου του, που δεν περιέχονταν στην λακωνική ανακοίνωση του Υπουργείου Αμυνας.

Ο Ντιμίτρι δεν είχε πάρει την αμερικάνικη υπηκοότητα. Ηταν ένας από τους πολλούς μετανάστες από την Ανατολική Ευρώπη και την Λατινική Αμερική που κατατάσσονται στον στρατό με την προσδοκία μιας καλύτερης ζωής και την αναγνώρισή τους σαν Αμερικάνων πολιτών. «Εβλεπε την νέα χώρα του σαν μια άλλη Ντισνεϋλαντ» δήλωσε ο πατέρας του ενώ η μητέρα του έκλαιγε όταν άκουγε τους επικήδειους από τον στρατιωτικό ιερέα και τους αξιωματικούς μπροστά στο φέρετρο στο παρεκκλήσι του νεκροταφείου Fairmount.

«Πάλευε για την ελευθερία όλων μας» !!! κραύγασε ο στρατιωτικός ιερέας αλλά δεν βρέθηκε κανείς να του φέρει αντίρρηση. Ενας νεαρός από την Ρωσία στην αυγή του 21ου αιώνα από μια πόλη με το συμβολικό και φορτισμένο όνομα Αυγή, σκοτώθηκε για την ελευθερία των ΗΠΑ να δυναστεύουν τον κόσμο στο μακρινό Ιράκ. Και πέρασε στην Ιστορία με ένα μονόστηλο σε μερικές εφημερίδες και μια ξένη σημαία παρέα, χωρίς να ξέρει το πώς και το γιατί.

* Η οικογένεια του Ντιμίτρι δεν κατηγόρησε κανέναν ανοικτά, πέρα από μερικά μισόλογα για το πόσο κακός είναι ο πόλεμος. Δεν πρέπει να είναι άσχετο με το γεγονός πως όλοι τους δεν είναι Αμερικάνοι πολίτες και τώρα ελπίζουν να γίνουν πιο εύκολα αφού διαθέτουν πλέον έναν δικό τους Αμερικάνο ήρωα. Στην χώρα της ελευθερίας όλα έχουν ένα αντίτιμο…