Ροχίθ Βιμούλα. Το απελπισμένο ταξίδι από τις σκιές στα άστρα.

Παρά το γεγονός πως ο Ροχίθ Βιμούλα, στο ιδιόχειρο σημείωμά του, κλείνει με τη φράση πως για την αυτοκτονία του δεν ευθύνεται κανείς, η είδηση ότι ο διδακτορικός φοιτητής βρέθηκε κρεμασμένος, ξεσήκωσε τους φοιτητές στο Πανεπιστήμιο του Χαϊντεραμπάντ προξενώντας αίσθηση και αντιδράσεις σε όλη την Ινδία. Σε μια χώρα στην οποία οι αυτοκτονίες φτωχών ανθρώπων ειδικά στην ύπαιθρο είναι καθημερινό φαινόμενο, μπροστά στα ανυπέρβλητα προβλήματα επιβίωσης, η αυτοκτονία του νεαρού φοιτητή ίσως περνούσε απαρατήρητη αν δεν συσχετιζόταν με τις ιστορικές κοινωνικές διαιρέσεις και τις απίστευτες ανισότητες που διαπερνούν τη μεγάλη χώρα.


Γεννημένος πριν είκοσι έξι χρόνια στην Γκουντούρ του Αντρα Πραντές, από μια φτωχή οικογένεια Νταλίτ, ο Ροχίθ κατάφερε να προχωρήσει στο σχολείο, γεγονός όχι συνηθισμένο για τους νέους από αυτήν την κοινωνική κατηγορία. Δεν θα κατάφερνε να συνεχίσει στο Πανεπιστήμιο εάν δεν έπαιρνε μια υποτροφία και δεν γινόταν δεκτός στους ξενώνες της πανεπιστημιούπολης. Δραστήριος στην αρχή με την SFI, μια αριστερή ομοσπονδία φοιτητών, πέρασε στη συνέχεια στις τάξεις της ASA, μια σπουδαστική οργάνωση η οποία έχει αναφορά στις ιδέες και τη δράση του Μπιμράο Ραμτζί Αμπέντκαρ, γνωστού στην Ινδία με το προσωνύμιο Μπάμπασαχέμπ. Νομικός και οικονομολόγος, ο Αμπέντκαρ υπήρξε πρόεδρος της επιτροπής κατάρτισης συντάγματος της ανεξαρτησίας και υπουργός Δικαιοσύνης της πρώτης κυβέρνησης με επικεφαλής τον Νεχρού. Πολέμιος του συστήματος των καστών, για το οποίο θεωρούσε υπεύθυνη την ινδουιστική θρησκεία, ασπάστηκε λίγο πριν τον θάνατό του τον βουδισμό δίνοντας νέα ώθηση στο εν λόγω θρησκευτικό κίνημα στην Ινδία. Η ημέρα γέννησης του Αμπέντκαρ είναι επίσημη αργία και η 14 Απριλίου γιορτάζεται σε όλη την Ινδία ως ημέρα των αγώνων ενάντια στις ανισότητες και τις διακρίσεις.

Η ASA ιδρύθηκε το 1994, με διακηρυγμένο στόχο να βοηθήσει τους φοιτητές Νταλίτ να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες στις σπουδές τους και σταδιακά εξελίχθηκε σε μια ισχυρή οργάνωση που κατάφερε να συμπεριλάβει στις τάξεις της αριστερούς, μουσουλμάνους και γενικά φοιτητές από τα φτωχά λαϊκά στρώματα. Κεντρικός στόχος της η άρση κάθε κοινωνικής ή θρησκευτικής διάκρισης και αποκλεισμού στην ανώτατη εκπαίδευση, κάλεσμα που παρακίνησε τον νεαρό να πάρει μέρος στις δράσεις της. Σταθερά ενάντια στην θανατική ποινή, η φιλοσοφία του Μπάμπασαχέμπ οδήγησε την φοιτητική οργάνωση να αντιταχθεί σθεναρά στην εκτέλεση του Γιακούμπ Μέμον, ενός λογιστή από την Βομβάη που θεωρήθηκε υποστηρικτής αυτών που προκάλεσαν την μεγάλη σφαγή με βόμβες το 1993 στους δρόμους της ινδικής μεγαλούπολης. Για τον απαγχονισμό του Μέμον, το καλοκαίρι του 2015, αντέδρασε πλήθος ανθρωπιστικών οργανώσεων, μεταξύ αυτών και η Διεθνής Αμνηστία. Ανάμεσα σε αυτούς που διαδήλωσαν την αντίθεση τους ήταν και ο Ροχίθ Βιμούλα, γεγονός που τον κατέταξε αυτόματα στους προδότες του έθνους και εχθρούς του κράτους, παρά το γεγονός πως ούτε μουσουλμάνος ήταν ούτε ακραίος στις ιδέες του.
Ύστερα από αυτό, άρχισε το κυνηγητό από τις αρχές του Πανεπιστημίου. Όταν οι φοιτητές αντέδρασαν στις διώξεις, η διοίκηση, σε συνεννόηση με τις ομοσπονδιακές αρχές, διέταξαν τη διακοπή της υποτροφίας και την έξωση από τους ξενώνες για πέντε μέλη της ASA. Ανάμεσα τους ο Ροχίθ, ο οποίος βρέθηκε σε μεγάλο αδιέξοδο. Παρά το γεγονός πως πολλοί συμφοιτητές έσπευσαν για υποστήριξη αφότου ξεκίνησαν απεργία πείνας, ο νεαρός ένιωθε να διαψεύδονται οι ιδέες και τα όνειρά του. Το πρωινό της 17 Ιανουαρίου του 2016, όταν τον αναζήτησε η μητέρα του στο τηλέφωνο, δεν απαντούσε και λίγο μετά δεν άργησε να αποκαλυφθεί η τραγική κατάληξη. Ο Ροχιθ Βιμούλα βρέθηκε κρεμασμένος σε ένα φοιτητικό δωμάτιο, αφήνοντας ένα σημείωμα στο οποίο περιέγραφε την απογοήτευσή του για την σκληρότητα του κόσμου στον οποίο έζησε. Έκλεινε το γράμμα με την πρόταση πως φεύγει από τις σκιές για να πάει στα αστέρια. Στο τέλος ζητούσε συγνώμη από την οικογένειά του και τους συντρόφους στην οργάνωση και εκδήλωνε την επιθυμία η κηδεία του να είναι σιωπηλή και χωρίς δάκρυα.

Από την στιγμή που έγινε γνωστή η αυτοκτονία του Βιμούλα, κανείς δεν έδωσε σημασία στην εκκλήσεις του για σιωπή και συγχώρεση. Με την βοήθεια των λεγόμενων κοινωνικών δικτύων, ένα τεράστιο κύμα οργής κατέκλυσε τη μεγάλη χώρα και η μοίρα του νεαρού συνδέθηκε με τα καθημερινά βιώματα των εκατομμυρίων φτωχών Ινδών, των γυναικών, των μουσουλμάνων και κάθε κατηγορίας πολιτών που βιώνει τις διακρίσεις, τους αποκλεισμούς και τις ανισότητες. Ιδιαίτερα οι νέοι από τα φτωχά στρώματα αγανάκτησαν βλέποντας στην περίπτωση του Βιμούλα τα δικά τους βάσανα. Η κραυγή ενάντια στο σύστημα των καστών, που επιβιώνει και αναπαράγεται στις σύγχρονες συνθήκες της καπιταλιστικής βαρβαρότητας στις πόλεις και των φεουδαρχικών δομών στην ύπαιθρο, ξανακούστηκε από εκατομμύρια στόματα. Στη σύγχρονη Ινδία, το μεγάλο αυτό εσωτερικό κοινωνικό πρόβλημα έχει πάρει νέες διαστάσεις, αφότου ένα ισχυρό κύμα βραχμανικού ινδουιστικού εθνικισμού έχει κατακλύσει την χώρα. Ιδιαίτερα με την άνοδο στην εξουσία του Μπαρατίγια Τζανάτα και των συμμάχων του με επικεφαλής τον Ναρέντρα Μόντι, ο οποίος έχει κατηγορηθεί σαν υποκινητής των αντι-μουσουλμανικών διώξεων στο Γκουτζαράτ. Γι αυτόν τον λόγο, το ταξίδι του νεαρού... στα άστρα συνήγειρε με πρωτοφανή τρόπο τα εκατομμύρια απλών Ινδών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ το τελευταίο γράμμα του Βιμούλα, raiot.in/last-words-of-rohith-vemula και ένα διεισδυτικό άρθρο από το περιοδικό The Caravan, www.caravanmagazine.in/reportage/from-shadows-to-the-stars-rohith-vemula.